علامه شهید واعظ؛ اسوه‌ی تقوا، علم، جهاد و سیاست
چهارم دلو دستگیری و زندانی و نیمه‌ی دلو 1400 خورشیدی، چهل و سومین سالیاد شهادت مظلومانه‌ی آیت الله العظمی شهید سید محمد سرور واعظ گرامی باد!
بی تردید، علامه شهید واعظ از پيش‌قراولان مبارزه، روشنگری، تعهد و تدین بوده که هم او یکی از علمای پیشتار در صحنه‌های گوناگون فرهنگی، اجتماعی و سیاسی در کشور بوده است.
آیت الله شهید واعظ؛ شخصیت مبتکر و توان‌مند علمی بود که باب تأليف در سده¬ی اخیر تاریخ افغانستان به دست او فتح و در نشر آثار علمى پيش قدم شده است.
علامهى مجاهد، شهيد عارف، خطيب وارسته، مدرس كم‌نظير، نويسنده‌ى فعال و خوش قلم، مجتهد راستين، سرور و سالار علما و شهدای افغانستان، از عالمان فرهيخته و عالی مقام جهان اسلام در عصر حاضر است که در دامان خانوادهى مذهبى و علمى از دودمان امامزاده سید یحیی(مشهور به شاه قلندر) چشم به جهان گشود.
او در آغوش گرم پدر متدين و اهل تقوی و علم، مرحوم سید حسن رضا دورهى كودكى و جوانى را سپرى نمود. دروس ابتدايى را در محضر علماى طراز اول منطقه و کابل در آن روزگار، همچون مرحوم حاج آقا سيّد مصطفى و حجةالاسلام مرحوم سید محمدعیسی فارسی سپری نمود.
در آن روزگار، در کجاب بهسود دو نفر بعنوان استاد ادبیات عرب مشهور بودند، یکی آقای فارسی که علامه شهید واعظ صرف و نحو را نزد ایشان خوانده بود و دیگر مرحوم حجةالاسلام سید اسماعیل آخوند(پدر مرحوم آیت الله سید محمد تقی وحیدی) بود.
همچنین علامه شهید واعظ در محضر آیات عظام؛ مرحوم حجت کابلی، مرحوم شیخ زمان نقشی و مرحوم شیخ محسن نقشی تلمذ نمود. بعد از مدتى اقامت در كجاب و کابل، جهت تكميل دورههاى علمى و فراگيرى بیش‌تر معارف و آموزه های اسلامی، راهى کشور عراق و حوزه علمیه نجف اشرف گردید و در پرتو تابش نور ولايت مولى اميرالمؤمنين(ع) به مدت ده سال در بزم تدريس آيات عظام؛ مرحوم سید محسن حكيم و مرحوم سید ابوالقاسم خويى کسب علم نمود.
با همت بلند و توفيقات سرشارى كه شامل حالشان بود در مدت‌زمان كوتاه از شاگردان طراز اول آيات عظام حكيم و خويى گردید که از هم‌بحث و هم طرازهاى ايشان مىتوان به آیات عظام؛ شهيد سید محمدباقر صدر، مرحوم شيخ كاظم تبريزى و مرحوم علامه فضل الله اشاره نمود.
در اثر درخشش و استعداد سرشار این عالم جّید و زحمت¬کش بود كه از میان آن جمع، فردى اولین و بهترين تقريرات خارج اصول مرحوم آیت الله العظمی خويى را به حوزه های علميه تقديم نمايد تا به عنوان كاربردىترين و بهترین متن براى دروس خارج اصول جا باز کند. بر اساس فهم خبرگان فن، اگر ايشان در قيد حيات مىبودند، در حال حاضر، از مراجع اعلم و طراز اول جهان اسلام بودند.
علامه شهید واعظ در حوزه های علمیه و جامعه‌ی اسلامی به عنوان مفسر، محدث، روشنگر، کارشناس مسایل دینی، دانشور تاریخ اسلام، مشاور اجتماعی مردم، مربی اخلاق، راهنمای سلوک عرفانی و معنوی و اصلاحگر اختلافات مردم می‌شود تعریف کرد.
وی در زمره‌ی چهره های برجسته و از منادیان معروف و بنیانگذاران اقدامات خیریه و عام‌المنفعه، مبارز نستوه با استعمار خارجی و بیداد داخلی، معلم دروس دینی، عربی، فقه و بینش اسلامی مطرح بود. علامه شهید واعظ با تلاش، صداقت، دانشوری، حق‌محوری، مردم داری، تعهد، شب‌زنده داری و فداکاری در راه آموزش، پژوهش، تبلیغ، برنامه‌ریزی و کوشش برای گسترش اندیشه قرآنی و اجرای قوانین قرآن و سنت و تفکر عترت(ع) از هیچ کوششی دریغ نکرده است.
بی‌چون و چرا، علامه شهید واعظ بخشی از تاریخ کشور اسلامی افغانستان است، و نمی‌توان با سکوت از کنارش گذشت، سکوت درباره‌ی او سانسور تاریخ است و نادیده گرفتنش، نشانی از نابینایی و هم عدم درک جایگاه آن فقیه وارسته، جفاییست به کارنامه‌ی درخشتان علمی و مبارزاتی آن عالم سترگ و بیدارگر!
سید جعفرعادلی حسینی- افغانستان- کابل
