چیستی و چرایی روند فکری انقلاب سبز
“هویت سادات و چالشهای تاریخی”
قسمت دوم
پهنای حضور اقوام مختلف در کشور گسترده و از پیشینه تاریخی برخوردار است گرچه در این باره تحلیل و تفسیرهای متنوعی از سوی راویان تاریخی وجود دارد اما به طور متعادل حضور اقوام مختلف درافغانستان را نمیتوان به طور حتم منوط به یک برهه از تاریخ مشخص دانست.
در این باره سادات، قومی با ریشههای عمیق تاریخی و فرهنگی، در طول قرنها در افغانستان بهعنوان یک گروه مستقل با هویت خاص خود شناخته شدهاند. آنان در عرصههای علمی، دینی و سیاسی نقش برجستهای ایفا کردهاند، اما در دهههای اخیر، بهویژه پس از جنگهای داخلی و تغییرات حکومتی، با مشکلات بسیاری مواجه شدند.
سهم سادات در ساختارهای دولتی و اجتماعی کاهش یافت، تا جایی که هویت قومی آنها تحت تأثیر سیاستهای تقسیم بندیقومی و حزبی قرار گرفت.
گرچه این رویکرد – نگاه قومی¬ – در تعامل بزرگان سادات با دیگر اقوام هیچ زمان به کار گرفته نشد. سادات در عرصههای مختلف روندهای سیاسی و اجتماعی بر اساس حفظ منافع ملی و تحکیم وحدت و برابری و عدالت خواهی تلاش کرده است که ماهیت محوریت خود را در میان تمامی اقوام افغانستان حفظ نماید.
زینرو قوم سادات را نمیتوان محصور شده در یک جغرافیای خاص از کشور یا نزدیکی بیشتر با یک قوم مشخص دانست. بلکه سادات در محوریت کلی زندگی اجتماعی و سیاسی تمامی اقوام کشور از جایگاه ویژهای برخوردار بوده است.
همچنین نقش موثر بزرگان سادات را در روندهای مختلف سیاسی و اجتماعی کشور نمی توان نادیده گرفت با توجه به اینکه این جایگاه نه تنها در سده اخیر کشور بلکه در سدههای تاریخ سیاسی و اجتماعی کشور کاملا مشهود است و اسناد تاریخی نیز در این باره به کرات وجود دارد.
زین رو در سالهای پسین و خصوصا بعد از اجلاس بُن و تشکیل دولت انتقالی، برخی از چهرههای سیاسی قومی کشور بر ان شدند که در قالب تقسیم بندی نظام سیاسی کشور بر مبنای امتیازات قومی، برخی از اقوام و اقلیت های ساکن در کشور را سانسور نمایند.
در این میان، قوم سادات نیز از این سیاست خودخواهانه در امان نماند گرچه حذف برخی چهرههای سیاسی سادات برای دست اندرکاران تقسیم بندیهای سیاسی کشور بر مبنای امتیازات قومی ناممکن بود اما به طور عام تلاش صورت گرفت که از حضور بدنه نخبگان و تحصیلکردگان قوم سادات در لایه ها و ساختار نظام سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و حتی اقتصادی کشور جلوگیری به عمل آید.
این نوع سیاست مخرب و نگاه قومی کج دار و مریض به موضوعات کلی و جمعی کشور، نسل نوین سادات را بر آن داشت که برای احقاق حقوق شهروندی خود حرکتهای مدنی را آغاز نمایند.
من اگر برخیزم، تو اگر برخیزی، همه بر می خیزند