اسناد تازهای که به رسانهها درز کرده، نشان میدهد ملا هبتالله آخندزاده، رهبر گروه طالبان، در حکمی دستور داده است تا نزدیک به ۹۰ هزار بست از تشکیلات وزارت معارف برای سال ۱۴۰۴ هجری خورشیدی حذف شود. بر اساس این فرمان، ساختار وزارت معارف باید «فوراً» مطابق سقف جدید بازتنظیم گردد.
وزارت معارف حکومت طالبان در واکنش به این دستور، طرحی برای بازنگری و تعدیل گسترده تشکیلات خود تهیه کرده و قرار است دهها هزار بست از ساختار این وزارت حذف شود.
بر اساس اطلاعات موجود، در نتیجه اجرای این تصمیم، دستکم ۳۵ هزار و ۸۹۵ نفر از کارمندان کنونی وزارت معارف، از جمله معلمان، کارمندان اداری و خدماتی، کار خود را از دست خواهند داد. با وجود این، وزارت معارف طالبان ادعا کرده است که بخش عمدهای از بستهای حذفشده، در حال حاضر خالی بودهاند.
در طرح تهیهشده از سوی این وزارت، بستهای در اولویت حذف شامل موارد زیر است:
-
بستهای تدریسی و اداری غیرضروری
-
کارمندان واجد شرایط تقاعد
-
بستهای توزیعشده به نهادهای تعلیمات اسلامی خارج از کشور
-
بستهای برنامه تعلیمات اسلامی نظیر آشپز، شاگرد آشپز، چایدار، خیاط، سلمانی، گلکار، باغبان و نلدوان
وزارت معارف همچنین اعلام کرده که روند استخدامهای جدید در سراسر کشور به حالت تعلیق درآمده و ۳ هزار و ۲۴۶ بست قراردادی در برخی ریاستهای معارف ولایات نیز بهصورت رسمی لغو شده است.
در کنار کاهش در وزارت معارف، منابع از دستور جدید ملا هبتالله برای تعدیل ۲۰ درصدی نیروهای امنیتی طالبان نیز خبر دادهاند. این اقدامات بخشی از روند گستردهای است که طالبان برای کاهش هزینههای اداری بهدلیل کمبود شدید بودجه آغاز کردهاند.
با این حال، وزارت معارف طالبان هشدار داده است که این تصمیم ممکن است واکنشهایی را در پی داشته باشد. مقامهای این وزارت ابراز نگرانی کردهاند که کارمندان اخراجشده ممکن است دست به اعتراض بزنند و گروههای بیرونی نیز از وضعیت بهوجودآمده سوءاستفاده کنند.
تحلیل اولیه:
این اقدام نهتنها نشانهای از بحران اقتصادی در درون ساختار حاکمیتی طالبان است، بلکه میتواند تاثیرات گستردهای بر نظام آموزش در کشور داشته باشد — نظامی که همین حالا نیز در سایه محدودیتهای شدید برای دختران، فقر منابع، و نبود ظرفیت علمی در آستانه فروپاشی قرار دارد.
اگر خواستی، میتونم تحلیل انتقادی و اجتماعی جداگانهای هم بر پایه این تصمیم برایت آماده کنم.