روند فکری انقلاب سبز روایت مبارزات قوم سادات در مسیر عدالت و برابری
نویسنده: سید حسن موسوی
در یکی از بی‌سابقه‌ترین اعترافات سیاسی دهه‌های اخیر، خواجه آصف، وزیر دفاع پاکستان، در گفت‌وگویی زنده با اسکای‌نیوز اذعان کرد که کشورش برای بیش از سه دهه از گروه‌های تروریستی به‌عنوان نیابتی‌های آمریکا و غرب در منطقه پشتیبانی کرده است. این اظهارات نه تنها پرده از بخشی تاریک از سیاست منطقه‌ای پاکستان برمی‌دارد، بلکه باری دیگر، زخم عمیق و کهنه‌ی مردم افغانستان را به‌یاد می‌آورد؛ مردمی که همواره هزینه‌ی بازی‌های استخباراتی و «کارهای کثیف» دیگران را پرداخت کرده‌اند.
وقتی وزیر دفاع یک کشور اعتراف می‌کند که سال‌ها از تروریسم به‌مثابه ابزار سیاست خارجی استفاده شده، این تنها یک تحلیل ژئوپولیتیک نیست، بلکه اعترافی تاریخی به جنایت علیه بشریت است. افغانستان، به‌ویژه پس از دهه ۱۹۸۰، به میدان مانور نیروهایی بدل شد که با شعار جهاد، اما در عمل با اهداف ژئواستراتژیک، از خاک این کشور قربانگاهی ساختند برای معامله‌های جهانی.
پاکستان، به‌عنوان همسایه‌ی جنوب‌شرقی افغانستان، نقشی محوری در شکل‌دهی، تجهیز و پشتیبانی شبکه‌هایی بازی کرد که امروز در فهرست سیاه تروریستی قرار دارند. از القاعده و طالبان تا لشکر طیبه و شبکه حقانی؛ همگی بخشی از همان پروژه‌ای بودند که وزیر دفاع پاکستان امروز آن را «کار کثیف» می‌نامد. اما سؤال این‌جاست: در این بازی، مردم افغانستان چه جایگاهی داشتند؟
قربانی بودند؛ کودکانی که در مدارس دینی مرزی شست‌وشوی مغزی شدند، مادرانی که در انفجارها تکه‌تکه شدند، و نسلی که فرصت آموزش، توسعه و زندگی را در فضای «امنیتی‌شده» منطقه از دست داد. حتی پس از سقوط رژیم طالبان در ۲۰۰۱، بازهم «نیابت» به جای «منافع مردم» نشست؛ گروه‌های مسلح، توسط شبکه‌های خارجی بازسازی شدند، و افغانستان هیچ‌گاه فرصت نوسازی واقعی نیافت.
با این پیش‌زمینه، اظهارات خواجه آصف اگرچه تلخ و تکان‌دهنده‌اند، اما برای مردم افغانستان تازه نیستند. آن‌ها سال‌هاست که فریاد می‌زنند: «ما قربانی بازی‌های منطقه‌ای و جهانی‌ایم.» اکنون اما، با این اعتراف رسمی، فرصتی تاریخی به‌دست آمده تا جامعه جهانی بازنگری جدی در سیاست‌هایش نسبت به افغانستان داشته باشد.
پرسش مهم این است: آیا این اعتراف به پیگرد حقوقی یا حتی فشار بین‌المللی علیه اسلام‌آباد خواهد انجامید؟ یا بازهم این اعترافات در فضای رسانه‌ای محو خواهند شد، بدون اینکه کسی پاسخگو باشد؟ افغانستان سزاوار عدالت است، نه فقط همدردی.
در نهایت، اگر قرار باشد آینده‌ای متفاوت برای افغانستان رقم بخورد، باید با شفافیت تاریخی آغاز شود. باید کشورهایی که با حمایت از تروریسم، خاک این سرزمین را به قربانگاه ایدئولوژی‌های خشن بدل کردند، پاسخگو باشند. اعتراف وزیر دفاع پاکستان شاید اولین گام باشد، اما کافی نیست. زمان آن رسیده است که مردم افغانستان نه تنها شنیده شوند، بلکه حق‌شان در تاریخ نیز بازگردانده شود.
