روند فکری انقلاب سبز روایت مبارزات قوم سادات در مسیر عدالت و برابری
در نشست منطقه‌ای «گفت‌وگوی ترمذ» درباره اتصال آسیای مرکزی و جنوبی، که با حضور رزا اوتونبایوا، رئیس یوناما، و مقام وزارت خارجه طالبان برگزار شد، بر تقویت همکاری‌های منطقه‌ای، حمایت از ابتکارات صلح و توسعه افغانستان، و سرمایه‌گذاری زیرساختی در این کشور تأکید شد.
نخستین نشست گفت‌وگوی ترمذ با هدف بررسی اتصال منطقه‌ای آسیای مرکزی و جنوبی، روز سه‌شنبه ۳۰ ثور (۲۰ می) در شهر ترمذ ازبیکستان آغاز شد. این نشست با حضور بیش از ۲۰۰ شرکت‌کننده از کشورهای آسیای مرکزی، جنوبی، اروپا، خاورمیانه، و ایالات متحده برگزار شده و قرار است تا دو روز دیگر ادامه یابد.
این نشست از سوی مؤسسه مطالعات راهبردی و منطقه‌ای ریاست‌جمهوری ازبیکستان، وزارت خارجه و اتاق بازرگانی این کشور برگزار می‌شود و تمرکز اصلی آن اجرای قطعنامه ویژه مجمع عمومی سازمان ملل درباره «تقویت پیوند میان آسیای مرکزی و جنوبی» است که در سال ۲۰۲۲ تصویب شد.
در این نشست، رزا اوتونبایوا، نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در امور افغانستان، با اشاره به بحران جاری در افغانستان گفت: «تلاش کشورهای منطقه برای کمک به حل بحران افغانستان باید شناسایی، حمایت و هماهنگ شود.»
در همین حال، محمد نعیم، معین مالی و اداری وزارت خارجه طالبان، در سخنرانی خود اظهار داشت که افغانستان می‌خواهد به «بستر اتصال، ترانزیت و همکاری‌های تجاری و فرهنگی» بدل شود. او تأکید کرد: «از خاک افغانستان علیه هیچ کشور دیگری استفاده نخواهد شد و ما نیز از دیگران همین انتظار را داریم.»
محمد نعیم همچنین از روابط فزاینده طالبان با ازبیکستان سخن گفت و به پروژه‌های مشترک از جمله خط آهن افغان-ترانس، پروژه برق ۵۰۰ کیلوولت، و توافق‌نامه‌هایی به ارزش ۲.۵ میلیارد دلار در زمینه‌های انرژی، زراعت و صنایع اشاره کرد.
او از جامعه جهانی خواست که طالبان را به عنوان «شریکی قابل اعتماد» به رسمیت بشناسند و با سرمایه‌گذاری در زیربناهای افغانستان، روند همکاری منطقه‌ای را تقویت کنند.
در حالی‌که ازبیکستان تاکنون به‌طور رسمی طالبان را به رسمیت نشناخته است، اما روابط نزدیکی با این گروه، به‌ویژه در حوزه‌های اقتصادی و زیرساختی برقرار کرده است.
نشست «گفت‌وگوی ترمذ» یکی از جدی‌ترین تلاش‌های منطقه‌ای برای ایجاد پیوندهای اقتصادی و ترانزیتی با افغانستان در دوران تسلط طالبان است. حضور رسمی طالبان در این نشست، در کنار شرکت فعال رئیس یوناما، می‌تواند به منزله گامی در مسیر عادی‌سازی تدریجی روابط با این گروه تفسیر شود — هرچند بدون رسمیت سیاسی.
سخنان محمد نعیم از «قابل اعتماد بودن» طالبان و دعوت به سرمایه‌گذاری خارجی، بخشی از راهبرد این گروه برای جلب مشروعیت اقتصادی و بین‌المللی بدون رعایت مطالبات حقوق بشری جامعه جهانی است. در عین حال، ازبیکستان با میزبانی چنین نشستی، در حال تثبیت نقش خود به‌عنوان پل منطقه‌ای میان آسیای مرکزی، افغانستان، و جنوب آسیاست.
