دیدگاه

انحصارگرایی مذهبی طالبان تهدیدی برای وحدت افغانستان

در دنیای امروز، جایی که جوامع جهانی در حال تلاش برای گسترش صلح، تساهل و همزیستی مسالمت‌آمیز هستند، طالبان با سوءاستفاده از دین اسلام و تحمیل نسخه‌ای افراطی از آن، به نه‌تنها مردم افغانستان بلکه به کل جهان اسلام آسیب می‌زنند. اظهارات ندا محمد ندیم، وزیر تحصیلات عالی طالبان، مبنی بر اینکه «در افغانستان تنها مذهب حنفی وجود دارد»، تنها گوشه‌ای از سیاست‌های خطرناک این گروه است که در راستای …

Read More »

وقتی صدای عدالت در میان هیاهوی انحصار گم می‌شود

در روزگاری که افغانستان بیش از هر زمان دیگر تشنه‌ی همبستگی ملی، مشارکت واقعی و عبور از سایه‌های انحصار و سیاست‌ورزی خسته‌کننده است، یک بار دیگر نشانه‌هایی از بازگشت همان حلقه‌های بسته و خویشاوندسالار در قامت پروژه‌ای به نام “مجمع ملی برای نجات افغانستان” دیده می‌شود؛ حلقه‌هایی که این‌بار نیز، در لباس وحدت، بازتابنده‌ی همان چهره‌ها و سیاست‌های آشنا هستند. این مجمع، در ظاهر گامی در راستای انسجام و هم‌آوایی …

Read More »

وقتی کودکی حق آموزش ندارد؛ نه در کابل، نه در تهران

ماجرا فقط یک تصمیم اداری نیست. ماجرا فقط چند برگ کاغذ به نام «برگه سرشماری» یا «برگه بازگشت» نیست. این، فاجعه‌ای بی‌صدا اما عمیق است؛ فاجعه‌ای که کودک افغان را از دو سو در تنگنا گذاشته: از سویی طالبان در افغانستان، و از سوی دیگر تصمیم‌سازان در جمهوری اسلامی ایران. در افغانستان، طالبان با بستن درهای مکتب بر روی دختران و تحمیل قرائت بسته و ایدئولوژیک بر پسران، آموزش را …

Read More »

برخورد دوگانه حکومت طالبان با مهاجرین بازگشتی از ایران و پاکستان

این روزها، کاروان‌های خسته‌ای از انسان‌ها به سرزمین مادری بازمی‌گردند؛ با دست‌های خالی، قلب‌های زخمی، و چشمانی که هزار قصه ناگفته در خود دارد. آنان مهاجرین افغان‌اند که پس از سال‌ها آوارگی در ایران و پاکستان، اکنون یا به اجبار یا از روی ناچاری، دوباره پا به خاک افغانستان گذاشته‌اند. اما آنچه در این میان بیشتر از همه می‌آزارد، فقط سختی راه نیست، بلکه بی‌عدالتی‌ای‌ست که در خانه خودشان با …

Read More »

نظارت ضعیف و قیمت‌های سرسام‌آور؛ بحران مسکن در افغانستان و مسئولیت‌های اجتماعی مالکان

در روزگاری که مردم افغانستان با ده‌ها درد و رنج دست‌وپنجه نرم می‌کنند، از بیکاری گرفته تا فقر، از ناامنی تا مهاجرت اجباری، حالا بحران جدیدی نیز بر زخم‌های جامعه نمک می‌پاشد: افزایش بی‌سابقه کرایه خانه‌ها در شهرهای بزرگ مانند کابل، هرات و مزار شریف. در دل خیابان‌هایی که روزگاری محل رفت‌وآمد خانواده‌هایی آرام بود، حالا آوارگانِ برگشته از مرزها، در جستجوی سقفی برای شب، حیران و خسته‌اند. افزایش ناگهانی …

Read More »

قوم‌گرایی سیاسی؛ سرطان مزمن افغانستان

نه نجات، نه عدالت – فقط تکرار فلاکت 🟩 تحلیل | خبرگزاری آگاه📰 قوم‌گرایی سیاسی؛ نسخه‌ی شکست‌خورده‌ای که دوباره پیشنهاد می‌شود افغانستان، سرزمینی که هنوز در شوک سقوط جمهوریت و بازگشت طالبان به سر می‌برد، با بحران‌های پیچیده‌ و عمیق‌تری نسبت به هر زمان دیگر مواجه است. در میان این بحران‌های چند‌لایه، یک بحث تکراری و خطرناک دوباره به میان آمده: تقسیم قدرت بر اساس قومیت. طرحی که پیش‌تر در …

Read More »

فریاد دروغین حمایت؛ بازی دو‌رویه نهادهای مدعی در قبال خبرنگاران افغان

تحلیل ویژه – خبرگزاری آگاه با سقوط کابل و بازگشت طالبان به قدرت، افغانستان وارد مرحله‌ای از سکوت اجباری، سرکوب آزادی بیان و خطر جدی برای روزنامه‌نگاران شد. خبرنگارانی که سال‌ها بی‌دریغ و با جان‌فشانی در میدان‌های جنگ، سیاست، جامعه و عدالت ایستادند، ناگهان با واقعیتی تلخ روبرو شدند: نه تنها از سوی حاکمان جدید تهدید می‌شوند، بلکه از سوی همان نهادهایی که قرار بود تکیه‌گاه‌شان باشند، نیز نادیده گرفته …

Read More »

سادات؛ تبار روشن در سایه‌روشن تاریخ

سادات افغانستان

جنبش جوانان سادات افغانستان هویتِ سادات، نه تنها شجره‌ای‌ست از خون و نام، بلکه حافظه‌ای‌ست از ایستادگی، دانش، و دیانت. این نام، بر تارک نسل‌ها حک شده؛ نسلی که از تبار پیامبر برخاسته و در جغرافیای درد و مهاجرت، ردپایی از معنا نهاده است. سادات، وارثان یک عهد ناگفته‌اند؛ عهدی که میان ایمان و پایداری بسته شد، و در کوچه‌پس‌کوچه‌های تاریخ، با نجابت و سکوت، تداوم یافت. در ناخودآگاه جمعی …

Read More »

پارادایم‌های متضاد در افغانستان(1)

(تحلیل عملکرد احزاب راست‌گرا و چپ‌گرا) از برگزارکنندگان این نشست برای طرح این موضوع مهم تشکر می‌کنم. در این جلسه، صرفاً به تبیین معنای اصطلاحی عنوان فوق و ارائه مطالب کلی به عنوان مقدمه‌ای بر بحث «پارادایم‌های متضاد در افغانستان» خواهیم پرداخت. بررسی عملکرد احزاب چپ‌گرا و راست‌گرا در افغانستان را به نشست بعدی واگذار خواهیم کرد. واژه «پارادایم» (Paradigm) یک اصطلاح علمی و فلسفی است که به الگو، چارچوب …

Read More »

حکومت فراگیر یا بازگشت به گذشته؟

تحلیلی بر تلاش‌های ناکارآمد برای احیای چهره‌های بدنام در ساختار آینده افغانستان در حالی‌که جامعه جهانی هنوز راهی برای تعامل مؤثر با طالبان نیافته، برخی تلاش‌ها برای ساختن تصویری نو از چهره‌های کهنه‌کار، شکست‌خورده و بدسابقه در جریان است. ائتلاف‌ها و شوراهایی با پشتوانه خارجی، در تلاش‌اند دوباره صحنه سیاست افغانستان را تسخیر کنند؛ تلاشی که نه تنها مشروعیت ندارد، بلکه تهدیدی تازه برای آینده‌ی کشور به شمار می‌آید. در …

Read More »

سادات؛ سومین قوم بزرگ افغانستان، یک بُعد از روح افغانستان

اگر بخواهیم تاریخ افغانستان را ورق بزنیم، در هر صفحه‌ای که رنگ جهاد، قلم، فرهنگ، یا معنویت دارد، نامی از سادات به چشم می‌خورد. سادات یک گروه قومی صرف نیستند؛ آن‌ها حاملان یک پیوست معنوی‌اند که ریشه در تاریخ پیامبر اکرم (ص) دارد و شاخه‌هایش در دل کوه‌های افغانستان، میان مردم آن، در خاک و خون این وطن جاری شده است. بعضی می‌پرسند: «سادات کجا هستند؟» پاسخ ساده است: سادات …

Read More »

حقیقت تلخ برای منتقدان: چرا سادات باید به‌عنوان سومین قوم بزرگ افغانستان شناخته شوند؟

افغانستان، سرزمینِ تاریخ‌های بزرگ و مردان بزرگ است. این سرزمین در دل خود داستان‌هایی تلخ و شیرین نهفته دارد، سرزمینِ مردمی که در طول قرن‌ها، با اقوام مختلف و با فرهنگ‌های گوناگون در کنار هم زندگی کرده‌اند. هر قوم و هر گروه در این کشور سهمی از تاریخ، فرهنگ و سرنوشت افغانستان داشته‌اند. اما در میان این همه تنوع، حقیقتی هست که بسیاری از آن غفلت کرده‌اند و نمی‌توان آن …

Read More »

هویت، معنای انسان است

اگر انسان هویت نداشته باشد، گویی هیچ ندارد؛ بی‌ریشه، بی‌جهت، و بی‌مقدار. آن‌که از هویت خود دفاع نمی‌کند، مانند درختی‌ست که از ریشه‌اش چشم می‌پوشد؛ و در جهانی که همه چیز ریشه دارد، انسان نیز بی‌ریشه معنا نمی‌یابد. امروز وقتی سخن از هویت به میان می‌آوریم، برخی ما را به “قوم‌پرستی” متهم می‌کنند. اما آیا افتخار به ریشه، ننگ است؟ آیا دانستن اینکه کی هستی، از کجا آمده‌ای و چه …

Read More »

مذاکرات ایران و آمریکا در مسقط: توازن بیم و امید در سایه تهدید و تحریم

سید حسن موسوی نخستین دور از مذاکرات رسمی میان ایران و ایالات متحده پس از خروج آمریکا از برجام در سال ۲۰۱۸، امروز در مسقط، پایتخت عمان آغاز می‌شود؛ جایی که بار دیگر خاورمیانه، در بحبوحه دو جنگ و فشارهای چندجانبه، به مرکز تنش و گفتگو بدل شده است. مذاکراتی که در سطحی بالا، اما در پشت درهای بسته برگزار می‌شود، نه تنها آزمونی برای احیای دیپلماسی بلکه تلاشی برای …

Read More »

سکوت‌های پرصدا در کنفرانس سنای امریکا؛ جنگی که بدون افغان‌ها تعریف شد؛

سید نجیب الله احمدی   کنفرانس بررسی جنگ افغانستان در مجلس سنای ایالات متحده با حضور جنرالان پیشین، دیپلومات‌ها و مقام‌های سابق افغان، ظاهراً به دنبال پاسخ به یک پرسش اساسی بود: آشتی با طالبان چگونه می‌توانست صورت گیرد و چه تأثیری بر سرنوشت افغانستان می‌داشت؟ اما همین پرسش، با وجود ظاهر عقلانی‌اش، گواه نوعی تأخیر و خودفریبی سیاسی است. کالین جکسون، رئیس جلسه، صادقانه اعتراف کرد که پاسخ به …

Read More »