اولین مذاکرات مستقیم میان روسیه و اوکراین پس از بیش از سه سال، روز جمعه در استانبول برگزار شد، اما این نشست کوتاه و پرتنش بدون هیچ توافق یا نشانهای از پیشرفت به پایان رسید.
در حالی که جهان چشمانتظار اولین گفتوگوی مستقیم صلح میان روسیه و اوکراین بود، این مذاکرات روز جمعه ۲۶ ثور (۱۶ مه) در کاخی در استانبول و به میزبانی ترکیه برگزار شد؛ اما طبق گزارشها، نشست کمتر از دو ساعت ادامه یافت و بدون هیچ نتیجهای پایان پذیرفت.
خبرگزاری رویترز به نقل از منابع اوکراینی گزارش داد که پیشنهادهای روسیه شامل ضربالعجلهایی برای واگذاری بخشهایی از خاک اوکراین بوده که از سوی کییف «غیرواقعبینانه و غیرسازنده» توصیف شده است.
در ابتدای نشست، هاکان فیدان وزیر امور خارجه ترکیه که ریاست جلسه را بر عهده داشت، خطاب به دو طرف گفت:
«دو مسیر پیشرو داریم: یکی به صلح منتهی میشود، و دیگری به ویرانی و مرگ بیشتر.»
از جزئیات رسمی مذاکرات چیزی منتشر نشده، اما تفاوت آشکار در ظاهر هیئتها — با لباس رسمی برای روسها و لباس نظامی برای برخی از اعضای هیئت اوکراینی — بازتابی از فضای پرتنش و بیاعتماد نشست بود.
ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین پیش از مذاکرات گفته بود که اولویت کییف، دستیابی به آتشبس فوری، کامل و بیقید و شرط است. او هشدار داد:
«در صورت امتناع مسکو، تحریمهای بیشتر علیه بخش انرژی و بانکهای روسیه ضروری است.»
در مقابل، مسکو گفته خواهان پایان جنگ از طریق دیپلماسی است اما نگران آن است که اوکراین از آتشبس بهعنوان فرصتی برای تجدید قوا و دریافت تسلیحات غربی استفاده کند.
بر خلاف زلنسکی که آمادگی خود برای دیدار حضوری با پوتین را اعلام کرده بود، کرملین تنها مقامات میانرده را به این مذاکرات فرستاد؛ اقدامی که از سوی اوکراین با واکنشی متقابل و فرستادن هیأتی همسطح پاسخ داده شد.
در حاشیه این مذاکرات، انفجارهایی در شهر دنیپرو گزارش شد و وزارت دفاع روسیه مدعی تصرف یک روستای دیگر در شرق اوکراین شد. این در حالیست که خواستهای سنتی مسکو، از جمله واگذاری اراضی، خروج از ناتو و بیطرفی دائم اوکراین، همچنان مطرح است — موضوعاتی که کییف آن را مصداق «تسلیم ملی» میداند.
دونالد ترامپ، رئیسجمهور امریکا، نیز روز پیش از نشست گفته بود:
«بدون گفتوگوی مستقیم میان من و پوتین، پیشرفتی در صلح حاصل نخواهد شد.»
تا لحظه تنظیم این خبر، هیچ برنامهای برای برگزاری دور بعدی مذاکرات اعلام نشده است.
مذاکرات استانبول نشان داد که شکاف میان مواضع کییف و مسکو هنوز بسیار عمیق است. در غیاب تصمیمگیرندگان اصلی و با ادامه نبردهای میدانی، صلح همچنان دور از دسترس بهنظر میرسد.