دیدگاه

حمله‌ای به نماد مقاومت و میراث فکری افغانستان

تخریب مرقد سترجنرال سید حسین انوری، تنها نابودی یک سنگ‌قبر یا سازه فیزیکی نیست؛ این اقدام را باید در بستر سیاسی و اجتماعی افغانستان به‌عنوان تلاشی هدفمند برای حذف نمادهای تاریخ مقاومت، جهاد و اندیشه‌ی ملی تحلیل کرد. در کشوری چون افغانستان که تاریخ آن سرشار از فراز و نشیب مبارزه با اشغال، تعصب و تفرقه بوده، نمادها حامل معانی‌ای فراتر از یادبود فردی هستند؛ آن‌ها تجسمی از هویت جمعی، …

Read More »

طالبان، شکاف درونی و بازگشت معامله‌گران سنتی؛ از مقاومت تا چانه‌زنی در سایه دیپلماسی منطقه‌ای

پس از فروپاشی حکومت جمهوری در افغانستان و قدرت‌گیری طالبان، این گروه دیگر همان نیروی یکپارچه و متحد سابق نیست. در حال حاضر، طالبان به دو جناح اصلی تقسیم شده‌اند که هرکدام با رویکردهای مختلف و اهداف متفاوت، به‌دنبال تثبیت قدرت خود در افغانستان و کسب مشروعیت جهانی هستند. از یک‌سو، جناح قندهاری‌ها به رهبری ملا هبت‌الله، و از سوی دیگر، شبکه حقانی، که اکنون سعی در بازتعریف نقش خود …

Read More »

رویارویی دو قدرت هسته‌ای: آیا هند و پاکستان به جنگ می‌روند؟

رویارویی هند و پاکستان یکی از پیچیده‌ترین و بحرانی‌ترین مسائل جغرافیایی و ژئوپولیتیکی در جهان به شمار می‌رود. دو کشور که از زمان استقلال خود در سال 1947 با هم درگیر هستند، هم‌اکنون به دو قدرت هسته‌ای تبدیل شده‌اند و در این زمینه، تنش‌ها و تهدیدهای جنگی میان آنها همواره وجود داشته است. در این تحلیل، به بررسی عواملی که می‌تواند منجر به تشدید درگیری‌ها و احتمال وقوع جنگ هسته‌ای …

Read More »

نقشه خاموش تغییر افغانستان: همکاری امنیتی طالبان و پاکستان برای مهندسی جمعیتی

نویسنده : سید حسن موسوی در ظاهر، مسئله اخراج پناهجویان افغان از پاکستان، تنها یک رویداد انسانی و اقتصادی به نظر می‌رسد. اما اگر به این مسئله از زاویه‌ای دقیق‌تر و عمیق‌تر نگاه کنیم، درمی‌یابیم که پشت این اخراج‌ها یک پروژه چندلایه و بسیار پیچیده در جریان است. این پروژه، با هم‌دستی و همکاری نزدیک بین طالبان و ساختارهای امنیتی پاکستان، هدفی بسیار فراتر از مدیریت مهاجران افغان را دنبال …

Read More »

پروژه‌محوری و حذف صدای مردم: نقدی بر طرح موزاییک سازمان ملل در افغانستان

سید حسن موسوی در میانه‌ی بحرانی‌ترین فصل‌های تاریخ معاصر افغانستان، سازمان ملل متحد با طرحی موسوم به «رویکرد جامع» پا به میدان گذاشته است. طرحی که در ظاهر، هدفش برون‌رفت از انسداد سیاسی و اجتماعی افغانستان است، اما در عمق، نشانه‌هایی از عادی‌سازی حکومتی دارد که با حذف، ترس و سرکوب دوام آورده است. در ابتدا باید دید این طرح چیست؟ چه سازمانی، برای چه هدفی، چگونه و با چه …

Read More »

طالبان و ساخت دنیای ایدئولوژیک: تحمیل تصویری یک‌سویه از واقعیت به افغانستان

یکی از ویژگی‌های حکومت‌های تمامیت‌خواه، تمایل به کنترل اطلاعات و محدود کردن دسترسی مردم به واقعیت‌هاست. در چنین حکومت‌هایی، حقیقت به ابزاری برای تقویت ایدئولوژی و روایت رسمی تبدیل می‌شود. طالبان، با اجرای دستور منع نشر تصاویر زنده‌جان در 17 ولایت افغانستان، گام دیگری در راستای ایجاد یک دنیای ایدئولوژیک و بسته‌ برداشته است. این حرکت، نه تنها آزادی بیان را سرکوب می‌کند، بلکه تلاش دارد تا تنها تصویری که …

Read More »

آتش مرگ و سکوت جهانی: قربانی شدن دختران افغانستان در سایه طالبان

عابده تنها یک نام است، اما حقیقت تلخ این داستان، حقیقتِ هزاران دختر افغان است که در دنیای پر از خشونت و ترس زندگی می‌کنند. دنیایی که در آن، آن‌ها حتی حق انتخاب خود را هم ندارند. جایی که به‌جای رؤیاهای بزرگ، تنها سایه‌ای از خشونت و سرکوب بر سرشان سنگینی می‌کند. چگونه می‌توان از کنار چنین فاجعه‌ای گذشت؟ چگونه می‌توانیم بی‌تفاوت بمانیم وقتی که یک دختر نوجوان، به‌جای احساس …

Read More »

مهاجران افغانستان؛ تخم طلا برای ایران!

نویسنده: استاد بتول حیدری   امروز، حضور مهاجران افغانستان یکی از منابع اصلی درآمد برای ایران به شمار می‌رود. از آموزش‌وپرورش گرفته تا بیمارستان‌ها، همه از این حضور بهره‌مند هستند. خانواده‌های زیادی با پرداخت مبالغ هنگفت به مدیران مدارس، موفق می‌شوند فرزندان خود را در مدارس دولتی ثبت‌نام کنند؛ امری که هزینه‌های برخی از این مدارس را تأمین می‌کند و آموزش‌وپرورش نواحی نیز در جریان این سازوکار غیررسمی است. در …

Read More »

بحران انسانی در افغانستان؛ فریادی خاموش از دل خاک سرد

«افغانستان امروز به یک فریاد بزرگ نیاز دارد؛ فریادی که نه تنها از دل این سرزمین برآید، بلکه باید در سطح جهانی شنیده شود.» افغانستان، کشوری که روزگاری با فرهنگ غنی و تاریخ عظیم خود در دل آسیا می‌درخشید، امروز در تاریکی بحران‌های انسانی و اجتماعی غرق شده است. میلیون‌ها افغان با چشمانی پر از امید و قلب‌هایی پر از درد، روز به روز درگیر مصائب بزرگتری می‌شوند. بحران انسانی‌ای …

Read More »

هفتم و هشتم ثور؛ سرآغاز چرخه‌ی وابستگی، بحران، قوم‌گرایی و سقوط ملی

هفتم و هشتم ثور، دو رویداد مهم و سرنوشت‌ساز در تاریخ افغانستان هستند که تاثیرات آن هنوز هم در ابعاد مختلف سیاسی، اجتماعی و اقتصادی کشور قابل مشاهده است. این تاریخ‌ها نه تنها روند تغییرات سیاسی افغانستان را تعیین کردند، بلکه عملاً افغانستان را به صحنه‌ای از مداخلات خارجی و بحران‌های داخلی تبدیل کردند که آثار آن تا به امروز همچنان پابرجاست. هفتم ثور، با وقوع کودتای حزب دموکراتیک خلق …

Read More »

طالبان و هند؛ رویای استقلال یا تکرار یک وابستگی؟

در تحولی تازه، طالبان می‌کوشند مناسبات خود را با قدرت‌های منطقه‌ای گسترش دهند. دیدار اخیر امیرخان متقی با نماینده ویژه هند و دعوت رسمی از تاجران هندی برای سرمایه‌گذاری در افغانستان، بخشی از تلاش‌های این گروه برای خروج از انزوای دیپلماتیک و اقتصادی است. هند، با توجه به سوابق گسترده‌ی همکاری‌هایش با دولت‌های پیشین افغانستان، از بازگشت به این میدان منافع آشکاری دارد. دسترسی به منابع معدنی افغانستان، مقابله با …

Read More »

نقش سادات در فدرالیسم: فرصت یا چالش؟

سید حسن موسوی   در چشم‌انداز سیاسی آینده افغانستان، یکی از مباحثی که همواره با حساسیت و واکنش‌های گوناگون روبرو بوده، بحث نظام فدرالی‌ست؛البته باید تأکید کرد که نظام فدرالی در حال حاضر تنها در حد یک فرضیه سیاسی مطرح است و با توجه به شرایط کنونی، راه درازی تا تحقق آن در پیش است — یا شاید هرگز تحقق نیابد. ساختاری که در آن، قدرت میان واحدهای محلی تقسیم …

Read More »

افغانستان؛ قربانی سه دهه «کار کثیف» پاکستان

نویسنده: سید حسن موسوی در یکی از بی‌سابقه‌ترین اعترافات سیاسی دهه‌های اخیر، خواجه آصف، وزیر دفاع پاکستان، در گفت‌وگویی زنده با اسکای‌نیوز اذعان کرد که کشورش برای بیش از سه دهه از گروه‌های تروریستی به‌عنوان نیابتی‌های آمریکا و غرب در منطقه پشتیبانی کرده است. این اظهارات نه تنها پرده از بخشی تاریک از سیاست منطقه‌ای پاکستان برمی‌دارد، بلکه باری دیگر، زخم عمیق و کهنه‌ی مردم افغانستان را به‌یاد می‌آورد؛ مردمی …

Read More »

کتاب‌های پنهان، دانش‌آموزان بی‌صدا

مقاومت خاموش دختران افغانستان در تاریکی تحمیل‌شده تحلیل از سید حسن موسوی در کوچه‌های فراموش‌شده‌ افغانستان، میان دیوارهای خاموشی که دیگر صدای زنگ مکتب از آن‌ها شنیده نمی‌شود، هنوز صدای ورق خوردن یک کتاب، پژواکی از امید و مقاومت است. دختری نشسته، در دل خانه‌ای نیمه‌روشن، کتابی در آغوش گرفته، نه از روی کنجکاوی کودکانه، بلکه برای بقا؛ برای نجات خود، و شاید برای نجات کشوری که آینده‌اش را از …

Read More »

باور به خرد، اشکی به امید

سید محمد فرزام به مناسبت روز جهانی کتاب دیدن تصویری از یک مسابقه‌ی کتاب‌خوانی در دره‌ی «خُدی» ولسوالی خدیرِ دایکندی، بی‌هیچ اغراق، اشک بر چشمانم نشاند؛ اشکی از جنس درد، اشتیاق و تأمل—درد تاریخ طولانی محرومیت، اشتیاق به دانایی، و تأملی ژرف بر سرنوشت مردمی که شوق دانش را در دل سخت‌ترین شرایط پرورانده‌اند. جامعه‌ی ما، با همه‌ی فشارهای سیاسی، اقتصادی و فرهنگی، هنوز در دل محرومیت، چراغ علم و …

Read More »