نشست علمی سادات‌شناسی در برنامه لایو با سخنرانی آقای سید جعفر عادلی حسینی ، نویسنده کتاب «کوثرالنبی» پژوهشی در تاریخ سادات افغانستان است، برگزار شد. این نشست به تحلیل تاریخ‌ساز پیوستگی نسل سادات از حضرت ابراهیم (ع) تا حضرت محمد (ص) و بررسی ابعاد مختلف سادات‌شناسی اختصاص داشت.
تأسیس دین توحیدی توسط حضرت ابراهیم (ع)
نشست با تحلیل جایگاه حضرت ابراهیم (ع) آغاز شد. آقای عادلی بیان کردند که حضرت ابراهیم (ع) بنیان‌گذار دین توحیدی و آیین حنیف بود. ایشان به‌عنوان «شیخ الأنبیاء» در تاریخ بشریت نقشی کلیدی ایفا کردند. اولین مبارزه قاطع حضرت ابراهیم (ع) با بت‌پرستی و دعوت به یکتاپرستی، او را به عنوان یکی از ارکان اصلی دین توحیدی مطرح کرد. سخنران به تأکید قرآن بر توحید و یکتاپرستی توسط حضرت ابراهیم (ع) اشاره کردند و افزودند که پیامبر اسلام (ص) نیز در ادامه همین راه، مبارزه با شرک و دعوت به توحید را آغاز کردند.
پیوند حضرت محمد (ص) با دین حنیف حضرت ابراهیم (ع)
در ادامه، آقای عادلی توضیح دادند که پیامبر اسلام (ص) در واقع پیرو دین حنیف حضرت ابراهیم (ع) بودند. ایشان با اشاره به آیه قرآن که در آن خداوند به پیامبر اسلام (ص) فرمان می‌دهد که از «ملّت ابراهیم حنیف» پیروی کند، بیان داشتند که حضرت محمد (ص) در عمل نیز در مبارزه با بت‌پرستی و احیای توحید، همان مسیر حضرت ابراهیم (ع) را دنبال کردند. سخنران همچنین اشاره کردند که پیامبر اسلام (ص) از همان آغاز نبوت خود، با بت‌پرستی و شرک مبارزه کرده و از همان اصولی که حضرت ابراهیم (ع) در پیش گرفته بود، پیروی کردند.
بت‌شکنی در سیره حضرت ابراهیم (ع) و پیامبر اسلام (ص)
یکی دیگر از مباحث مهم مطرح‌شده در این نشست، بحث «بت‌شکنی» بود. آقای عادلی بیان کردند که حضرت ابراهیم (ع) نخستین کسی بود که بت‌ها را در برابر مردم شکست و برای اولین بار معبدهای بت‌پرستان را ویران کرد. سخنران همچنین یادآور شدند که حضرت محمد (ص) پس از فتح مکه، کعبه را از بت‌ها پاک کرد و تمامی بت‌ها را نابود ساخت. ایشان افزودند که در این فرآیند، امام علی (ع) نیز نقش مؤثری ایفا کردند. امام علی (ع) در روز فتح مکه در کنار پیامبر اسلام (ص) حضور داشتند و هنگام نابودی بت‌های کعبه، بت‌های بزرگ و معروفی همچون هُبَل را از جای خود پایین آوردند.
آقای عادلی در ادامه به روایات مختلف اشاره کردند که در آن‌ها امام علی (ع) به‌عنوان آخرین «بت‌شکن» تاریخ شناخته شده‌اند و حتی در منابع مختلف از جمله منابع شیعه و سنی، از ایشان به‌عنوان «کاسِر الاصنام» (شکننده بت‌ها) یاد شده است.
نسب سادات و پیوند آن‌ها از حضرت ابراهیم (ع) تا حضرت محمد (ص)
در این بخش از نشست، آقای عادلی به بررسی نسب سادات و تاریخ‌نگاری این نسل پرداخته و توضیح دادند که حضرت ابراهیم (ع) دو فرزند مهم به نام‌های اسماعیل (ع) و اسحاق (ع) داشت. نسل حضرت اسماعیل (ع) که در حجاز ساکن شد، در نهایت به قریش و خانواده بنی‌هاشم رسید و در این خانواده، پیامبر اسلام (ص) متولد شد. سخنران تأکید کردند که این نسل در طول تاریخ اسلام نقش‌های مهمی ایفا کرده‌اند و از نسل حضرت ابراهیم (ع) تا حضرت محمد (ص) سادات در حفظ توحید و گسترش دین اسلام سهم بسزایی داشتند.
نقش سادات در تاریخ اسلام
آقای عادلی در ادامه اشاره کردند که سادات از نسل حضرت ابراهیم (ع) تا حضرت محمد (ص)، نقش‌های کلیدی در تاریخ اسلام ایفا کرده‌اند. آن‌ها در حفظ توحید، نشر دین اسلام و مبارزه با ظلم و فساد در دوران‌های مختلف اسلامی نقشی مهم و اساسی داشته‌اند. ایشان همچنین به جایگاه علمی، فرهنگی و دینی سادات در جامعه اسلامی پرداخته و تأکید کردند که این نسل همچنان از ارکان هویت اسلامی به شمار می‌روند.
پاسخ به سوالات شرکت‌کنندگان
پس از پایان سخنرانی آقای عادلی، جلسه به پرسش و پاسخ اختصاص یافت و شرکت‌کنندگان در لایو تیک تاک، سوالات خود را مطرح کردند.
-
پرسش اول: چرا پیامبر اسلام (ص) از دین حضرت موسی (ع) و حضرت عیسی (ع) پیروی نکردند؟
آقای عادلی در پاسخ به این سوال فرمودند که پیامبر اسلام (ص) نه‌تنها پیرو دین‌های پیشین نبوده‌اند بلکه دین اسلام را به‌عنوان دین کامل و جهانی برای بشر آورده‌اند. ایشان توضیح دادند که قرآن بیان می‌کند که پیامبران پیشین، به ویژه حضرت عیسی (ع) و حضرت موسی (ع)، به‌طور غیرمستقیم به ظهور پیامبر اسلام (ص) بشارت داده بودند. -
پرسش دوم: فاصله زمانی میان حضرت ابراهیم (ع) و حضرت محمد (ص) چقدر است؟
در پاسخ به این سوال، آقای عادلی توضیح دادند که حضرت ابراهیم (ع) در حدود 2000 سال پیش از میلاد زندگی می‌کردند و حضرت محمد (ص) در قرن ششم میلادی به دنیا آمدند. بنابراین، فاصله زمانی میان این دو بزرگوار حدود 2500 تا 2600 سال تخمین زده می‌شود.
