سید میر عبدالجواد آقا

امروز اول اسد، نودویکمین سالروز درگذشت سید میر عبدالجوادآقا اهل تزکیه و سیر و سلوک است. مقبره این عارف معاصر، در زیارتگاه سید میراحمدی قندهار قرار دارد. آن صاحب حال و کرامت، از تبار سادات صحیح‌النسب، اهل ذکر و مراقبت، آن مرد علم و سیاست سید میر عبدالجوادآقا در نیمه دوم قرن سیزدهم هجری قمری در شهر قندهار متولد شد. سید میر عبدالجواد فرزند «سید نجف‌شاه» فرزند «سید حسین‌شاه» فرزند «سید میرجعفر» است. سید میرجعفر برادر «سید میراحمد موسوی» است که زیارت سید میراحمدی در قبرستان عمومی شهر قندهار به اسم او مسمّا است. شجره‌نامه و نسب این خاندان به «احمد شاه‌چراغ» بن امام موسی کاظم علیه‌السلام مدفون در شیراز، می‌رسد.

پوهان «میرحسین شاه» مورخ و دانشمند مشهور افغانستان فرزند میرعبدالجواد آقا و «طیب جواد» دیپلمات سابق افغانستان، فرزند میرحسین شاه، نوه سیدجواد آقا است.

بزرگان قندهار داستان‌های شگفتنی از کرامات میرعبدالجواد آقا در دفتر خاطرات خود دارند که این یادداشت را مجال ذکر آن نیست. این سلاله پیامبر(ص) نه تنها در بین شیعیان قندهار بلکه در میان اهل سنت نیز از شهرت و جایگاه خاصی برخوردار بود.

صاحب کتاب «د کندهار مشاهیر= مشاهیر قندهار» در باره میرعبدالجوادآقا در صفحه ۵۵ کتابش نوشته است:

«میر صاحب آنقدر خلیق و صاحب دل و صادق بود که در تمام طبقات مختلفه قندهار منکر نداشت. حضرت سیداحمد که مزارش در گورستان عمومی قندهار، زیارتگاه مردان و زنان است، از بزرگان و گذشتگان اوست. پدرش سیدنجف شاه نام داشت و پدرِ مادرش عبدالوهاب شاه، مدت زیادی به امرِ عبدالرحمان در محبس کابل زندانی بود.»

در این کتاب که پنجاه سال پیش نوشته شده، درباره جایگاه و مقام میرسید عبدالجوادآقا آمده است:

«مشاهیر و بزرگان آن زمان در قندهار مانند قاضی عبدالشکور خان بارکزایی، مولوی صالح محمد خان هوتکی، احمدجان آخندزاده مشهور به خطیب الکوزایی، بابا عبدالعزیز خان مشهور به مدیر طلوع افغان و سردار عبدالرحمان خان موشان، از دوستان، بلکه از مخلصان و ارداتمندان او بودند.»

میرعبدالجواد آقا ضمن رسیدگی به امور شیعیان قندهار، تلاش‌های زیادی را نه تنها برای وحدت و نزدیکی بین دو مذهب شیعه و سنی در این ولایت انجام داد بلکه به وضعیت سایر شهروندان این کشور چون سیک‌ها و هندو مذهب‌ها نیز توجه خاصی داشت. در کتاب دکندهار مشاهیر در باره جامعیت میرعبدالجوادآقا آمده است:

«او بود که به همراه مرحوم مولوی صالح محمد خان مؤسس طلوع افغان قندهار و دیگر رفقای شان بر خلاف مفکوره متعصبین تهی خالی، تهداب پخته و متین اتفاق را در بین طبقات مختلف قندهار بنیان گذاشت، بچه‌های مکاتب پشتوزبان و دری‌زبان و اهل هنود را در یک مکتب به زیر اثر و نظر مرحوم احمدجان آخندزاده خطیب جمع نمود.»

سرانجام میر سید عبدالجواد آقا پس از سالیان تلاش برای خودسازی و خدمت‌رسانی به مردم، اول اسد/ مرداد سال ۱۳۱۰خورشیدی که برابر با روز جمعه و هشتم ماه ربیع الاول سال ۱۳۵۰هجری قمری بود، در شهر قندهار دار فانی را وداع گفت و در قبرستان عمومی این شهر در زیارت سیدمیراحمدی در کنار اجداد بزرگوارش به خاک سپرده شد.

روحش شاد و یادش گرامی باد

محمد مرادی