با رو نما شدن اختلاف در درون حزب وحدت مخصوصاً در قضیه افشار، مرحوم سوما از صف حزب وحدت نیز خارج شد و خط مشی عبدالعلی مزاری را خلاف مصلحت تشیع و آینده افغانستان و خلاف آرمانهای جهاد و هدف غایی از تشکیل حزب وحدت اسلامی اعلام نمود و طی نامهی مفصلی که با قلم سید رضی معلم زاده نوشته شده بود، موضوع را به شورای نظارت حزب وحدت و شخص مزاری بیان داشت و پس از آن در یک گردهمایی در محل مرکز کلتوری اسلامی افغانستان اسلامی در هامبورک این مرکز را غیر حزبی و متعلق به تمام اقوام افغانستان دانسته و هر نوع نزاع داخلی را به هر عنوان و اسم و رسم مردود اعلام مینماید و میگوید که هواداران احزاب متخاصم بیایند و باب گفتگو را بینهم باز کنند و مرکز کلتوری اسلامی افغانستان با حفظ بی طرفی در خدمت عموم خواهد بود.
نامه معلم زاده به دبیر کل حزب وحدت
اعضاء محترم شورای مرکزی و دبیر کل محترم حزب وحدت اسلامی افغانستان زید توفیقاتم.
پس از ابلاغ عرض سلام و پیروزی و مذاکرات با رئیس محترم شورای نمایندگی تهران در مورد مطالب مطرح شده از سوی دبیر کل حزب نکات آتی را به استحضار میرسانم.
- در ارتباط با فاجعهی افشار و اینکه اطلاعیهی مربوط به محکومیت عاملین آن توسط آقای سومامخفی شده است گزارش کاملاً غلطی است که دادهاند. فاجعهی افشار قبل از اینکه در روزنامهی جمهوری اسلامی مطرح شود، در روزنامههای لوموند و لیبراسیون چاپ فرانسه منعکس شده بود، شخص آقای سوما مطالب روزنامههای مذکور را دریافت، در مرکز کلتوری تکثیر و بطور وسیع در هامبورک و شهرهای دیگر پخش شد. مطالب آنان و نیز اطلاعیهی تهیه شده به زبانهای فارسی، انگلیسی و آلمانی ترتب و به بیش از 35 خبرگزاری، روزنامه و مجلهی معروف در اروپا فاکس شد که پای همهی آنان نام و امضاء آقای سوما موجود بود. در تمام اینکارها که یک هفته کار مستمر را در برگرفت برادران حزب در هامبورک سهم عملی نداشتند، در ترجمه و تهیه آدرس و فاکس خبرگزاریها آقای زیرک که غیر حزبی و بیطرف است سهم و نیز یک دکتر بیطرف که از آمریکا آمده بود همکاری کرد. در روز راهپیمایی از مطالب چهارگانهی فوق 400 عد تکثیر شده بود و آقای سوما قبل از همه دفتر را به مقصد بُن ترک کرد، منتهی ایشان اشتباهاً بجای بُن،کسل رفت و شخصاً در راهپیمایی حضور نداشت ولی توانست از هرکدام یک برگ را به شخصی به نام ابراهیم در بُن فاکس کند، ایشان مطالبرا دریافت و آقای مهدی فضائلی تحویل و توسط ایشان در روز راهپیمایی تکثیر و اطلاعیهی آن نیز خوانده شد.
آنچه که در قضیهی افشار موجب ملال و دستهبندی در بین اعضا و هواداران حزب گردید، شایعاتی بود که بعداً به آن دامن زدهشد که در آن از خیانت و معاملهی سادات بطور مشخص و عدهای از مسئولین رده بالای حزب وحدت بطور موسوم سخن رفته بود و در همین احوال آقای همراه با فلم مستند از فاجعهی افشار از تهران آمد و دوری به اروپا زد و با ورود او شایعات قبلی چنین تنظیم شد که سقوط علوم اجتماعی و مقر حزب در نتیجهی تبانی و طرح بسیار وسیع و گستردهای بوده که هدف از آن در قدم اول از میان برداشتن دبیر کل حزب و اتخاذ سیاست جدید و تفاهم با دولت ربانی و اعلام آن از طریق رادیو تهران بوده است. و گفته میشود که بجز دولت ربانی، وزارت خارجه و سفیر یک دولت خارجی، عدهای از فرماندهان و مسئولین خریده شده در داخل و تعدادی مؤید و هماهنگ کننده در خارج شریک جرم بودهاند. که در این میان از آیتالله فاضل و تعدادی دیگر در داخل و آقای مرتضوی، عالمی، محقق زاده، یوسف زکی و اخلاقی در خارج نامبرده میشد. آقای نبی ارزگانی اولی کسی بود که روایت بالا را با شرح و بسط کافی در اتاق آقای گلستانی که آقای پویا هم حضور داشتند برای ما بیان کرد.
- در ارتباط با مرکز کلتوری یا دفتر حزب وحدت
همچنان شورای نمایندگی حزب در تهران در جریان است و حدود دونیم سال قبل مکانی در مرکز شهر هامبورک برای نمایندگی حزب وحدت در نظر گرفته میشود، این مکان در ابتدا نیاز مبرم به تعمیرات داشته که زحمات آماده سازی ساختمان عمدتاً روی دوش آقای سوما و خانوادهاش و حاجی عیسی بوده و نیز رسول نوری، عنایت و مهدی فضائلی همکاری کردهاند. از این جمع آقای سوما پرداخته مبلع 4000 مارک را در ماه به صاحب ساختمان متعهد میشود. بعد از سپری شدن چندماه وعده دهندگان خلاف میکنند و از پرداخت کرایه سرباز میزننددر حالیکه فسخ قرار ممکن نبوده و شخص آقای سوما بعنوان طرف اصلی قرار داد، طبق قانون مجبور به پرداخت گرایه میگردد.
با مشورت برادران حزب در نظر گرفته شد مشکل بصورت مردمی حل شود، لذا جلسهای با شرکت اقشار مختلف مردم تشکیل دادیم ودر آن عنوان کردیم که این امکانات منحصراً مربوط به حزب وحدت نیست بلکه ما حوصلهی این را داریم تا منطق مخالفین خود را از همین مکان بشنویم لذا به عنوان یک مرکز شیعی و افغانی اینجا را مرکز وحدت مان قرار میدهیم طبیعی است که در تأمین مخارج آن نیز همگان باید سهم بگیرند.
محصول آن جلسه این شد که مکان مذکور به(مرکز کلتوری اسلامی افغانستان) نام گزاری شود. تعدادی از مردم شیعه و سنی برای پرداخت کرایه ثبت کنند. یک هیئت رئیسه جدید به مسئولیت آقای سوما تشکیل شد که یکی از اعضای انتخابی آن آقای سید رضا گلستانی بود. از آن تاریخ تا کنون که بیش از دو سال از آن میگذرد مرکز کلتوری به عنوان یک مرکز مهم تجمع افغانها و شیعیان در آلمان مطرح بوده به قسمی که جلسات فاتحه سوگواریهای محرم و رمضان، اعیاد و دیگر مناسبتها و نیز کلاسهای قرآن، فارسی، تفسیر و عقاید در آن برگزار بوده و حزب وحدت بیشترین استفادهی تبلیغاتی و عملی را از آن برده است و بدین شرح:
1) پخش و نشر اخبار مربوط به جنگ و در تمام جنگهای تحمیلی علیه حزب.
2) محل استقرار و سخنرانی تمام مسئولین حزب که به آلمان آمدهاند.
3) محل جمع آوری کمکهای نقدی و دارویی برای حزب وحدت.
4) مرکز پخش نشریات مربوط به حزب وحدت.
5) محل نمایش فلمها و نشستها و گردهمایی مربوط حزب و غیره…
از احزاب دیگر آقای هادی دو سخنرانی در آن داشته و حرکت اسلامی یک فلم نمایش داده شده در حالیکه به خواست آقای جاوید جواب منفی داده شده و نتوانست سخنرانی کند. در حال حاضر وضعیت مرکز کلتوری به همان منوال سابق باقی است و به هیچ حزب دیگر داده نشده، مخصوصاً که اکثریت آنهایی که کرایه را پرداخته میکنند بیطرف و تعدادی برادران اهلسنت ما هستند، البته در مجموع با پول برق و تلفن مرکز حدود 5000 مارک درماه خرج دارد که هیچگاه بصورت کامل از مردم و عوائد حزب تأمین نشده و فعلاً مبلغ گزافی آقای سوما از کرایه متضرر و پس مانده است. اینکه حزب وحدت را از آنجا کشیده باشند نیز خلاف واقعیت است، سخنرانیها و کلاس عقاید و تفسیر قبلاً هم با من بود، الآن هم هست باقی امورات مربوط به آقای سوما و عدهای دیگر میشد، فعلاً هم میشود، از اعضا و هواداران حزب آنها که قبلاً میآمدند و حالا هم میآیند دوسه نفری که ارتباط شان را قطع کردهاند قبلاً هم در امورات مرکز کلتوری هامبورک فعال نبودند و ضعیفترن سهم را در زحمات اینجا داشتند. بیشتر علیه آن تبلیغات میکردند تا کار مفید.
قابل ذکر است رئیس شورای نمایندگی جناب آقای فیاض در جریان امورات اینجا بودهاند.
- چون ناخواسته تا بدین جا به درازا کشید فقره سوم را کوتاه میکنم.
اشاره میکنم که در نقض مصوبات هیئت اعزامی شخص خاصی مسئولیت ندارد. در مجموع بعد از رفتن هیئت یکی دوجلسه بیشتر نداشتهایم و اوضاع رو به خوبی بود. در این اواخر استخدام افراد بی ادب و بی تربیت و احترام نگذاشتن به عرض، حیثیت و حتی ناموس افراد من جمله شخص مسئول نماندگی اوضاع را بهم ریخت و اگر جسارت اینگونه افراد جلوگیری نشود وضع را بدتر از این نیز خواهد کرد، پیشنهاد میکنم به نظرات اشخاص دیگری چون مهدی فضائلی، صابر، خانم روحپرور از مسئولین فعلی و حاج عیسی، حشمتالله رحیمی، رحیم انوری از مسئولین سابق در کمیسیونها و نیز اشخاص چون آقای اخلاقی، حاج معمار، احمدشاه یاری و عباس پویا و خیلیهای دیگر توجه فرمایید.
در اخیر به عنوان یک فرد از مجموعهای که در آمدن مان به حزب وحدت با بیشترین نامردمیها فحشنامهها و تهمتها مواجه بودهایم (در شرایطی از وحدت تشیع پشتیبانی کردیم که جاذبهی دلار و کلدار خیلیها را از صف وحدت خواهان خارج کرده و یا بحالت تعلیق در آورده بود و خدا میداند که هیچکس به اندازه ما در این مسئله زجر تهمت و افتراء را به جان نخرید، اهانتهای که مظلوم آقای مصطفوی را آنچنان نمد مال کرد که تا آخر عمرش کافیست) نمیتوانم نگویم که اگر شکستن بُتهای حزبی و نیل به وحدت تشیع یک تکلیف شرعی و ملی بود، حفظ آن با محفوظ ماندن همان انگیزهها و قداستهای نخستین که قبل از هر چیز دیگر اصالت اعتقادی و شیعی در آن مطرح بود مهمتر از آن اقدامات خیرخواهانهی اولیه است. در غیر آن تجدید گروه گرایی منحط سابق را خدای ناخواسته بشکل دیگری شاهد خواهیم بود. خسارتی که جبرانش از نا ممکنات است.
1/4/1394 میلادی- هامبورک / سید رضی معلم زاده
مسئولین مرکز کلتوری اسلامی افغانستان در جمهوری فدرال آلمان:
- میر ابوالقاسم سوما، رئیس مرکزکلتوری اسلامی افغانستان.
- سید حسن واعظ زاده، مسئول کمیسیون صحی.
- محمد عیسی، مسئول کمیسیون مالی.
- مهدی فضائلی، مسئول کمیسیون بازسازی.
- سید رضا گلستانی، مسئول کمیسیون فرهنگی.
- علی آرام، مسئول کمیسیون اطلاعات.
- فاطمه نوری، مسئول کمیسیون خواهران.
- فرید حسین، معاون کمیسیون صحی.
- احسانی، معاون کمیسیون صحی.
- باز محمد یوسفی، معاون کمیسیون صحی.
- حشمت رحیمی، معاون کمیسیون بازسازی.
- رحیم انوری، معاون کمیسیون مالی.
- اسماعیل حبیب، معاون کمیسیون فرهنگی.
- علی روحانی، معلم کلاس قرآن.
- صابر روح پرور، معلم کلاس قرآن.
- عباسپور، معاون کمیسیون اطلاعات.
اعضای مرکز کلتوری اسلامی افغانستان:
- میر ابوالقاسم سوما، رئیس مرکز کلتوری اسلامی افغانستان.
- محمد شاه رضوی، عضو.
- حاجی فقیر حسین نوروز زاده، عضو.
- عبدالجبار توکلی، عضو.
- غلام محمود جاهد، عضو.
- سید کاظم شاه، عضو.
- محمد قاسم حیدر زاده، عضو.
- کریم طوفان، عضو.
- سخی درویش، عضو.
- محمود رحمتیان، عضو.
- تیمور جاوید، عضو.
- آصف نیرو، عضو.
- خلیل، طاهری، عضو.
- بردران رضا پور، عضو.
- فایق، عضو.
- عباس ابراهیم زاده، عضو.
- محمد نقی فهیمی، عضو.
- محمود رحیمی، عضو.
- غلام علی مهدی، عضو.
- غلام نبی محسنی، عضو.
- علی روحانی، عضو.
- صابر روح پرور، عضو.
- اسدی، عضو.
- احمد افتخاری، عضو.
- قدیر زاده، عضو.
- قاسم نوروزی، عضو.
- ستار بهادری، عضو.
- جواد شیخ زاده، عضو.
- حاجی فقیر حسین، عضو.
- ابراهیم زاده، عضو.
- غلام نبی محسنی، عضو.
- غلام علی مهدی، عضو.
- نثار فدایی، عضو.
- حاجی اسلام، عضو.
- آقا مراد، عضو.
- رحمان زاده، عضو.
- غلام علی، عضو.
- بشیر، عضو.
- خانم کاغذی، عضو.
- محمد ابراهیم، عضو.
- عزیز حسنی، عضو.
- احمد، عضو.
- رضایی، عضو
یادآوری:
(نامه و لیست اعضا وهمکاران مرکز کلتوری اسلامی افغانستان مقیم آلمان)
در ارتباط با فعالیتهای مرکز کلتوری اسلامی افغانستان مقیم آلمان، نامهها و لیستهای مربوط به اعضا و همکاران این مرکز از مجموعه یادداشتها و آرشیوهای مختلط این مرکز استخراج و استفاده شدهاند. این آرشیوها شامل مدارک، اسناد، مکاتبات و گزارشهایی است که در طول سالها توسط اعضای این مرکز جمعآوری شده و بهمنظور حفظ و مستندسازی فعالیتها و همچنین ثبت اطلاعات مربوط به اعضا و همکاران آن به کار رفتهاند.
استفاده از این اسناد و یادداشتها نه تنها به منظور شفافسازی و مستند کردن تاریخچه مرکز و فعالیتهای آن، بلکه برای درک بهتر از روند تحولات فرهنگی، اجتماعی و سیاسی افغانستان در آلمان نیز اهمیت دارد.
این مجموعه اسناد، بخشی از تاریخ مهاجرت و فعالیتهای فرهنگی افغانها در اروپا را منعکس میکند و میتواند مبنای خوبی برای پژوهشهای آتی در زمینه تاریخ مهاجرت و روابط فرهنگی افغانها با جوامع بینالمللی فراهم آورد.
این اطلاعات بهویژه برای نسلهای آینده که بهدنبال درک بهتر از تجربیات پیشینیان خود هستند، اهمیت دارد و میتواند بهعنوان منبعی معتبر در تحقیق و پژوهشهای تاریخی، فرهنگی و اجتماعی مورد استفاده قرار گیرد.